Útilegumenn voru aðallega sakamenn sem höfðu verið dæmdir samkvæmt lögum til skóggangs, á þjóðveldistíma, um 930-1264. Skóggangur var refsing sem beitt var í Noregi og þar lögðust menn út í skógum en á Íslandi í óbyggðum. Þeir voru útskúfaðir úr samfélaginu og réttdræpir hvar sem til þeirra náðist. Í seinni tíð voru útilegumenn dæmdir menn sem höfðu flúið refsingu yfirvaldsins. Í útlegðinni er talið að þeir hafi flestir þurft að stela, veiða sér til matar og smala fé á laun til þess að lifa af. Mörg meint útilegumannabæli eru þekkt hér á landi og fjöldinn allur af hellum er kenndur við þá með nafni.
Icelandic outlaws were mainly condemned criminals or offenders that fled justice. These outlaws were convicted to exile, excluded from society, and could even be killed on sight. During exile in the wilderness of Iceland the outlaws had to steal, hunt for food, and gather sheep in secret for survival. Many alleged outlaw encampments are known in Iceland and many caves bare placenames after known outlaws.
Comments